Schrijven is niet weg te denken uit ons dagelijks leven en vanaf een jonge leeftijd worden we er al mee geconfronteerd. In groep 3 beginnen kinderen daadwerkelijk met schrijven, maar daarvoor al wordt de basis gelegd. Door voorbereidende schrijfoefeningen, maar ook door tekenen en fijne motoriek. In de huidige tijd zien we veel veranderen op het gebied van communicatie, door de computer, tablet en telefoon zien we dat volwassenen steeds minder met een pen schrijven. Is het dan nog wel belangrijk om te leren schrijven? Ja dat is het zeker.
Schrijven blijft een belangrijk communicatiemiddel maar ook op het leren lezen en spelen is het van groot belang. Ook voor het leren in het algemeen is schrijven een belangrijk en effectief middel om de leerstof beter tot je te nemen. Wordt krijgen naast de communicatieve betekenis ook een motorische betekenis, waardoor ze nog beter worden opgenomen. De hersenen worden tijden het schrijven op verschillende vlakken geprikkeld en er wordt een koppeling gelegd tussen de visuele vorm van de letters en de bijbehorende kinetische feedback. Een motorisch programma wordt gevormd. Daarnaast komt ook nog eens de klank en betekenis van de letter of het woord kijken. Allemaal processen die het leren ten goede komen.
Op de basisschool is schrijven ook van essentieel belang voor de participatie, het mee kunnen doenop school. Ook voor het bepalen van leerprestaties, in de vorm van een proefwerk, opstel, rekensomof notitieis schrijven van groot belang.
Niet voor alle kinderen is het leren schrijven vanzelfsprekend. Tussen de 5%-30% van de kinderen heeft moeite met het aanleren van schrijven of heeft een onduidelijk handschrift. Dit kan zich uiten in een trage schrijfsnelheid, kramp of pijn tijdens het schrijven en onleesbaar schrift. Deze kinderen moeten meer energie stoppen in het schrijven zelf waardoor er ook minder energie over blijft voor het geven van de juiste antwoorden of het leren van de stof.
Het is dan ook belangrijk dat een schrijfprobleem op tijd wordt erkend een aangepakt. Soms is dit alleen wat extra aandacht op school, maar het kan ook betekenen dat er een traject bij de kinderfysiotherapeut gestart moet worden. Er zijn verschillende manieren om te beoordelen of er een schrijfprobleem is. Maar er is ook een onderzoek dat meer zegt over of een kleuter klaar is om te gaan schrijven in groep 3.
Het startklaar zijn voor schrijven ligt in het stadium voor het leren schrijven. Hierin zijn visueel-motorische integratie en fijnmotorische coördinatie van groot belang. Visueel-motorische integratie wil zeggen dat wat je ziet, je daar de juiste motoriek aan kan koppelen. Dus bijvoorbeeld iets natekenen. Een kind van 3 jaar kan een verticale lijn, een horizontale lijn en een cirkel natekenen. Een kind van 4 jaar kan een kruis, een diagonale lijn naar rechts en links, een vierkant en een x natekenen. Kinderen van 5 en 6 jaar oud kunnen een driehoek natekenen. Daarna is een kind pas klaar om te leren schrijven.
Fijnmotorische coördinatie heeft te maken met de aansturing van het potlood, verloopt dit vloeiend en precies, zijn er dynamische duim- en vingerbewegingen aanwezig. Naast aandacht en motivatie zijn dit factoren die bij het kind van belang zijn. Daarnaast spelen natuurlijk ook nog factoren uit de omgeving een rol, bijv. heeft het kind genoeg mogelijkheden gekregen om te oefenen en de vaardigheden te ontwikkelen.
In de kleuterklassen wordt er veel aandacht besteed aan het bereiken van het startklaar zijn voor schrijven. Maar soms schiet dit toch iets te kort, of heeft een kind daarin meer ondersteuning nodig dan gemiddeld. Dat start het kind al met een achterstand aan het schrijfonderwijs in groep 3. Hier wordt de nadruk gelegd op het aanleren van de lettervormen en het verbinden maar wanneer de basis nog niet goed is ontstaat er een schrijfprobleem.
Als kinderfysiotherapeut zie ik veel kinderen die problemen hebben met schrijven, vaak speelt de fijn motorische coördinatie een grote rol. Basisbewegingen van de duim- en vingers zijn niet goed ontwikkeld waardoor er geen vloeiende beweging mogelijk is. Hierdoor is ook het aanleren van de juiste schrijfwijze van letters ook lastig. Er gaat zoveel energie op aan het uitvoeren van de beweging dan het cognitief ook lastig is om te leren en te onthouden hoe de letters er ook alweer uitzagen. Een slordig en onleesbaar handschrift tot gevolg.
In de tweede helft van groep 2 of soms nog in begin van groep 3 kan het zinvol zijn om te kijken of kinderen wel startklaar zijn om te schrijven. Hiervoor kunt u bij mij in de praktijk terecht met uw zoon of dochter. Er is ook een mogelijkheid dat ik in de klas kom kijken, hoe het gaat. Een onderzoek bestaat uit een vraaggesprekje voor het kind, en aantal opdrachtjes, en een vragenlijst voor de leerkracht. Aan de hand van de uitslag wordt bekeken of er extra ondersteuning nodig is.
Zit uw kind al in groep 3,4 of 5 en heeft moeite met schrijven dan kunt u ook bij mij terecht voorondersteuning en het verbeteren van het handdschrift.
Heeft u interesse neem dan contact op met de praktijk voor het inplannen van een afspraak.